بررسی ارزیابی ژنوتیپ‎های باقلا به بیماری‎های برگی در منطقه گرگان

بررسی ارزیابی ژنوتیپ‎های باقلا به بیماری‎های برگی در منطقه گرگان دارای 104 صفحه وبا فرمت ورد وقابل ویرایش می باشد

         چکیده.........................................................................................................................................1

     فصل اول – مقدمه

1- 1حبوبات................................................................................................................................... 3

1-2 اهمیت و جایگاه حبوبات در جهان ..........................................................................................4 

1-3  باقلا.........................................................................................................................................8

1-4 گیاهشناسی..............................................................................................................................10

1-5 اهمیت باقلا.............................................................................................................................11

1-6 بیماری فاویسم........................................................................................................................12

1-7  آمار تولید باقلا.......................................................................................................................12

1-8 بیماری های باقلا................................................................................................................... 13

1-9-1 لکه شکلاتی.......................................................................................................................14

1-9-2 بیماری برق زدگی..............................................................................................................17

1-9-3 بیماری سوختگی استمفیلیومی...........................................................................................19

1-9-4 بیماری زنگ.......................................................................................................................20

1-9-5 بیماری لکه برگی سرکوسپورایی........................................................................................23

1-9-6بیماری لکه برگی آلترناریایی...............................................................................................24

1-10 بررسی منابع بیماری ها........................................................................................................25

1- 11رابطه شدت ووقوع بیماری..................................................................................................29

1-12 هدف تحقیق........................................................................................................................31

فصل دوم – مواد و روش ها

     2-1زمان و موقعیت جغرافیایی مکان اجرای طرح ...................................................................... 34

2-2 کاشت.....................................................................................................................................34

2-3 -1 مراقبت های دوره ی داشت..............................................................................................35

2-3-2 آفات باقلا...........................................................................................................................35

و

2-3-3 علف های هرز باقلا...........................................................................................................36

2-3-4  داشت................................................................................................................................37

2-4 یادداشت برداری میزان بیماری ..............................................................................................37

2-5 محاسبات آماری ....................................................................................................................41

2-6 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات .............................................................................................41

فصل سوم–  نتایج

3-1 خلاصه کلی نتایج صفات زراعی............................................................................................43

3-2 نتایج کلی تجزیه وتحلیل داده­های مربوط به شدت نهایی بیماری­ها..................................... 46

3-3 نتایج کلی تجزیه وتحلیل داده­های مربوط به دامنه­ی تغییرات سطح زیر منحنی پیشرفت

 بیماری­های باقلا (AUDPC) در ژنوتیپ­های مورد بررسی........................................................48

3-4 مقدار سطح استاندارد شده­ی زیر منحنی پیشرفت بیماری­های باقلا (SAUDPC) در ژنوتیپ

­های مورد بررسی.........................................................................................................................49

3-5 ضرایب همبستگی ..............................................................................................................62

فصل چهارم – بحث

  4-1 وضعیت بیماری ها..............................................................................................................67

4-2 استفاده ازAUDPC بهتر است یاSAUDPC  ؟...................................................................74

4-3 نتیجه گیری کلی.................................................................................................................75

منابع مورد استفاده

منابع فارسی.............................................................................................................................. 78

منابع انگلیسی....................................................................................................................................................79

ز

  فهرست جدول­ها

1-2  مقایسه­ی وضعیت تولید باقلا سبز در ایران و جهان................................................................. 13

1-3  مقایسه­ی وضعیت تولید باقلا خشک در ایران و جهان.............................................................13

2-1 مقیاس­های نرخ­دهی برای تعیین مقاومت لاین­های باقلا نسبت به بیماری­های لکه برگی باقلا...38

2-1-1 مقیاس نرخ دهی بیماری لکه شکلاتی....................................................................................38

2-1-2 مقیاس نرخ دهی بیماری برق زدگی.......................................................................................38

2-1-3  مقیاس نرخ دهی لکه برگی آلترناریایی و سوختگی استمفیلیومی..........................................39

3-1صفات زراعی یادداشت برداری­شده در 13 ژنوتیپ مختلف باقلا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی

 گرگان در سال زراعی 91-90...........................................................................................................48

 3-2 شدت نهایی بیماری­های یادداشت برداری­شده و مقدار سطح پیشرفت بیماری­ها (AUDPC)  و

 مقدار سطح استاندارد شده­ی پیشرفت بیماری­های لکه برگی (SAUDPC) در 13 ژنوتیپ مختلف

 باقلا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در سال زراعی 91-90................................................51

3-3 تجزیه واریانس متغیر­های مرتبط با میزان شدت نهایی بیماری و AUDPC و SAUDPC

 بیماری­های لکه شکلاتی و سوختگی آلترناریایی و سوختگی آسکوکیتایی و سوختگی استمفیلیومی  .........................................................................................................................................................52

3-4 نتایج تجزیه واریانس صفات زراعی.........................................................................................53

3-5  نتایج بررسی مقایسه میانگین صفات زراعی............................................................................54

3-6 جدول مقایسه میانگین بیماری های برگی  در  گیاه باقلا.........................................................55

3-7 ضرایب همبستگی صفات زراعی یادداشت برداری شده در ژنوتیپ­های مختلف باقلا در

 ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در سال زراعی 91-90...........................................................63

3-8 ضرایب همبستگی شدت نهایی بیماری­های برگی مورد بررسی و (عملکرد و وزن صد دانه)

 در ژنوتیپ­های مختلف باقلا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در سال زراعی 91-90........64

3-9ضرایب همبستگی دامنه­ی تغییرات سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری­های برگی مورد بررسی

  و (عملکرد و وزن صد دانه.........................................................................................................65

ح

3-10 ضرایب همبستگی ی دامنه­ی تغییرات سطح استاندارد شده­ی زیر منحنی پیشرفت بیماری­های برگی مورد بررسی ((SAUDPC و (عملکرد و وزن صد دانه) در ژنوتیپ­های مختلف باقلا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در سال زراعی 91-90...................................................................................................65

        فهرست شکل ها

1-1-1 علایم بیماری لکه شکلاتی باقلا...........................................................................................16

1-1-2چرخه زندگی بیماری لکه شکلاتی.......................................................................................16

1-2-1 علایم بیماری برق زدگی......................................................................................................18

1-2-2 چرخه زندگی بیماری برق زدگی باقلا.................................................................................18

1-3 علایم بیماری سوختگی استمفیلیومی باقلا...............................................................................20

1-4-1 علایم بیماری زنگ باقلا......................................................................................................22

1-4-2 چرخه بیماری زنگ باقلا......................................................................................................22

1-5  علایم بیماری لکه برگی آلترناریایی باقلا.................................................................................25

2-1  ژنوتیپ­های باقلای مورد استفاده در آزمایش..........................................................................35

2-2  فرم یادداشت برداری بیماری­ها­ی باقلا....................................................................................39

3-1 نمودار تغییرات بیماری­های باقلا در ژنوتیپ­های مورد مطالعه سال زراعی 91-90..................56

3-2  نمودار تغییرات شدت نهایی بیماری­های باقلا در ژنوتیپ­های مورد مطالعه در سال زراعی

 91-90.............................................................................................................................................57

3-3 نمودار تغییرات سطح زیر منحنی پیشرفت (AUDPC) بیماری­های باقلا در ژنوتیپ­های مورد مطالعه................................................................................................................................................58

3-4 نمودار تغییرات سطح استاندارد شده­ی زیر منحنی پیشرفت (SAUDPC) بیماری­های باقلا در

 ژنوتیپ­های مورد مطالعه در سال زراعی 91-90.............................................................................59

3-5 مقایسه­ی بیماری­های برگی به تفکیک ژنوتیپ­ها در سال زراعی 91-90 در منطقه گرگان......60

3-6 مقایسه­ی  صفات زراعی گیاه باقلا در 13 ژنوتیپ مختلف باقلا در منطقه­ی گرگان در سال زراعی

 91-90...........................................................................................................................................61

ط

چکیده

به منظور بررسی مقاومت مزرعه­ای گونه­های باقلا مورد نظر دراین تحقیق شامل 13 ژنوتیپ به نام­هایLeofourtun ،Saraziri ،Aqoudulce ،Giza717 ،GizaBlanca ،ILB1814 ، ILB3626،ILB3621 ،ILB3545 ،ILB3640 ،ILB3554 ،Zereshki ، Borkot بوده این تحقیق در پاییز 1390 در ایستگاه تحقیقاتی گرگان در قالب طرح بلو ک­های کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. برای ارزیابی مقاومت ژنوتیپ­ها، میزان وقوع و شدت بیماری­های برگی (لکه شکلاتی، لکه برگی آلترناریایی، سوختگی آسکوکیتایی و سوختگی استمفیلیومی) در فاصله زمانی مشخص از ظهور علایم تا زمان برداشت اندازه گیری و بر این اساس، منحنی پیشرفت بیماری برای میزان وقوع و شدت بیماری رسم و با استفاده از آن، متغیرهایAUDPC  وSAUDPC  محاسبه شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده­ها نشان داد که بین ژنوتیپ­ها بر اساس متغیرها اختلاف معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین داده­ها نشان داد بالاترین شدت بیماری‌های لکه شکلاتی، لکه برگی آلترناریایی، برق‌زدگی و سوختگی استمفیلیومی در ژنوتیپ ILB3554 دیده شد. ژنوتیپ برکت مقاوم‌ترین واکنش را نسبت به بیماری لکه شکلاتی و لکه برگی آلترناریایی نشان داد. ژنوتیپ‌های Leofourtun و Aqoudulce هم مقاوم ترین واکنش را در برابر بیماری‌های برق‌زدگی و بیماری سوختگی استمفیلیومی نشان دادند.

ژنوتیپ Boroket نسبت به بیماری برق زدگی و سوختگی استمفیلیومی به ترتیب حساس و نسبتا حساس است ولی نسبت به بیماری­های لکه شکلاتی و آلترناریایی به ترتیب مقاوم ونسبتا مقاوم است. ژنوتیپBorkot  مقاوم­ترین رقم نسبت به بیماری لکه شکلاتی بوده که مقدار آن 5/16 بوده و حساس ترین ژنوتیپ نسبت به بیماری لکه شکلاتی ژنوتیپ ILB3554 است که مقدار آن 12/34 بوده است.

 ژنوتیپ zereshki و Borkot مقاوم ترین رقم نسبت به بیماری لکه برگی آلترناریایی بوده که مقدار آن 55/21 بوده و حساس­ترین ژنوتیپ نسبت به بیماری لکه برگی آلترناریایی ژنوتیپ ILB3554 است که مقدار آن 83/38 بوده است. ژنوتیپ  Leofourtunمقاوم­ترین رقم نسبت به بیماری برق زدگی بوده که مقدار آن 11/11 بوده و حساس­ترین ژنوتیپ نسبت به بیماری برق زدگی ژنوتیپ ILB3554 است که مقدار آن 00/67 بوده است. ژنوتیپ Leofourtun مقاوم­ترین رقم نسبت به بیماری سوختگی استمفیلیومی بوده که مقدار آن 11/44 بوده و حساس­ترین ژنوتیپ نسبت به بیماری سوختگی استمفیلیومی ژنوتیپ ILB3554 و Borkot است که مقدار آن 62/61 بوده است.

واژه های کلیدی: ژنوتیپ های باقلا، بیماری­های لکه برگی، بیماری لکه شکلاتی، لکه برگی آلترناریایی، برق زدگی، سوختگی استمفیلیومی، واکنش ژنوتیپ ها